Over

Kibika: zo luidt de naam van een café in Sandanski, een naar een vermoorde revolutionair genoemde stad in het Piringebergte, in het zuidwesten van Bulgarije, dicht bij Noord- én Grieks Macedonië. Je kunt er Lavazzakoffie drinken, er je toekomst laten voorspellen via een boodschap als “пари [pari] (money)” op het opgerolde papiertje dat je erbij krijgt, een opgewarmde pizza naar binnen werken, poolen onder een groezelige lamp en je gelukzalig voelen dat je midden in de Balkan zit. Thuisgekomen kun je voldaan opzoeken wat ‘Kibika’ nu eigenlijk betekent. Bij die zoektocht word je meteen op een wellicht verkeerd spoor gebracht. Je krijgt immers Кибик in het vizier.

Кибик (Kibik): zo luidt de Bulgaarse Wikipediapagina waarvan de Engelse variant “Kibitzer” heet: “a Yiddish term for a spectator, usually one who offers (often unwanted) advice or commentary”. Je kent ze wel, die types die over de schouders van een of ander bord- of kaartspel meekijken, met pretogen, ingehouden adem of net moe, zuchtend of hoofdschuddend, verontwaardigd. En kijk, zelfs onze (heel) Dikke Van Dale kent ‘kiebitzen’: “bij een spel (schaak, bridge enz.) staan toekijken en voortdurend ongevraagd advies geven”. En dat is precies wat wij hier (gaan) doen: KIBIK! Met de Balkan als bordspel.

Foto: “People play chess in Banja Luka”  © Joyfull via Shutterstock.